Ured visokog predstavnika, Misija OESS-a za BiH, Ured Svjetske banke za Bosnu i Hercegovinu i Vijeae Evrope stavljaju do znanja da ae stalna politieka previranja oko Zakona o visokom obrazovanju rezultirati otkazivanjem nekoliko kljuenih programa koje podržava Svjetska banka i ostale me?unarodne organizacije. Ono što je važnije ovim se gra?ane BiH može uskratiti za zakonski okvir koji je potreban za moderniziranje obrazovanja u zemlji. Ovo slijedi nakon ponovnog odga?anja u Vijeau ministara da glasa o nacrtu državnog okvirnog Zakona o visokom obrazovanju.
Ovakva kontinuirana opstrukcija koja je uslijedila nakon sastanka u ponedjeljak sa me?unarodnim organizacijama gdje su se kljueni elanovi Vijeaa ministara jasno izrazili svoju posveaenost procesu reformi visokog obrazovanja u BiH ugrožava integritet institucije i buduanost obrazovanja u BiH. Neprisustvovanje ministara sjednici Vijeaa ministara u vrijeme kada je za BiH ostalo nešto više od tri mjeseca za ispunjenje uslova iz Studije izvodljivosti Evropske komisije i zahtjeva elanstva u NATO-ovom programu Partnerstvo za mir predstavlja potpuni nedostatak ozbiljnosti i odgovornosti. To tako?e dovodi u pitanje uslove Vijeaa Evrope, da se usvoji nova obrazovna legislativa zasnovana na evropskim standardima.
Novi Zakon o visokom obrazovanju ima za cilj da unaprijedi kvalitet sistema obrazovanja putem ueinkovitije upotrebe novca prikupljenog od poreza koji plaaaju gra?ani BiH i resursa studenata. Ovaj zakon je izra?en u suradnji sa lokalnim struenjacima i vladama, te su njihove preporuke pozdravili i prihvatili svi ueesnici Konferencije o reformi visokog obrazovanja koja je održana u Neumu 29. i 30. septembra 2003. godine. Tako?er, ovaj zakon je u skladu sa svim principima Bolonjske deklaracije koji se provode širom Evrope, te su nedavno prihvaaeni i u Bosni i Hercegovini.
Bez novog Zakona o visokom obrazovanju, obrazovanje na univerzitetskom nivou u BiH ae nastaviti slabo funkcionirati i neae na odgovarajuai naein služiti potrebama bh. studenata, privrede i društvu uopšte. Uz probleme fragmentacije, kvalitete i važnosti, trenutni sistem ae nastaviti neueinkovito koristiti javne resurse, a broj studenata koji su završili studije ae ostati jedan od najnižih u Evropi.
Dodatno, ovaj zakon je direktno vezan za dva projekta koja podržava Svjetska banka – Projekat restrukturiranja obrazovanja vrijedan 12 miliona ameriekih dolara i Kredit za strukturalno podešavanje privrednog upravljanja (EMSAC) vrijedan 30 miliona ameriekih dolara. Kljuena komponenta ova dva projekta bilo je usvajanje Zakona o visokom obrazovanju, prema kojem je trebalo da do?e do priznavanja bh. univerziteta na državnom nivou i finansiranja visokog obrazovanja na entitetskom nivou.
Otkazivanje ova dva projekta neae samo znaeiti da ae ova država izgubiti finansijsku pomoa Svjetske banke u vrijednosti od 42 miliona ameriekih dolara; prvo, 30 miliona ameriekih dolara iz projekta EMSAC su vea ukljueena u budžet za 2004. godinu i gubitak ovog novca ae stvoriti budžetski deficit koji ae se odraziti na isplaaivanje plata, penzija i drugih budžetskih troškova. Drugo, gubitak dva tako znaeajna projekta, zbog unutrašnjih politiekih sukoba me?u vladinim zvanienicima, sigurno ae se odraziti na buduae domaae i strane investitore kao i me?unarodne donatore za ovu zemlju.